Doorgang vergroten
Plantencellen, omgeven door een celwand, staan met elkaar in contact via zogenaamde tunnels, plasmodesmata. Door deze tunnels kunnen kleine moleculen zich van cel tot cel verplaatsen. Ook ziekteverwerkers gebruiken deze doorgangen. Nu laten Engelse onderzoekers zien dat ziekteverwerkers deze tunnels oprekken op een nog onbekende manier.
Plasmodesmata verbinden naast elkaar gelegen cellen met elkaar. Door deze tunnels kunnen moleculen zich van cel naar cel verplaatsen. Hoe snel ze dit doen is afhankelijk van hun grote. Maar ook van of ze de doorgang van deze tunnels aanpassen. Ook moleculen uitgescheiden door ziekteverwekkers, de zogenaamde effectoren, maken gebruik van deze doorgangen.
Om meer over de invloed van deze effectoren op plasmodesmata te weten te komen bestudeerde de onderzoekers de mobiliteit van deze effectoren. Om dit te meten ontwikkelde ze eerst een mobiliteitsscore voor moleculen van verschillende grote. De eigenlijke mobiliteit van de effectoren vergeleken ze met de verwachte mobiliteitsscore. Drie effectoren vielen hierbij op, ze hadden een hogere mobiliteitsscore dan verwacht.
De effectoren vergroten de doorgang, maar hoe is nog de vraag
Vervolgens onderzochte de onderzoekers de rede van de hogere mobiliteitsscore. Het eerste wat ze checkte was of de effectoren de tunnel grote aanpaste. Hierbij maakte ze gebruik van een fluorescerend eiwit dat normaal gesproken niet door de tunnel past. Maar in aanwezigheid van twee van de effectoren lukte dat nu wel. De effectoren hadden de doorgang vergroot.
De vraag was echter hoe. De meest logische optie was dat ze fysiek de doorgang vergrote. Om dit te checken bestudeerde de onderzoekers of de tunnelwanden en de doorgang vergrotende effectoren in contact met elkaar komen. Dit bleek niet het geval te zijn. Ook bleken de effectoren geen effect te hebben op bekende plasmodesmata beïnvloedende genen.
Er is dus een nog onbekende manier om plasmodesmata doorgangen te beïnvloeden. Dit onderzoek laat daarvoor de eerste aanknopingspunten zien.
Literatuur
Mina Ohtsu, DJoanna Jennings, Matthew G. Johnston, Andrew Breakspear, Xiaokun Liu, Kara Stark, Richard Morris, Jeroen de Keijzer, and Christine Faulkner (2023) Assaying effector cell-to-cell mobility in plant tissues identifies hypermobility and indirect manipulation of plasmodesmata. Molecular Plant-Microbe Interactions https://doi.org/10.1094/MPMI-05-23-0052-TA
Plant en Zo 