
Plant & zo
Plantenwetenschap en meer
Een lekker geurtje
Een lekker geurtje Nectar en stuifmeelkorrels maken bloemen aantrekkelijk voor bestuivers. Maar ook bloem etende insecten, die de bloemen vaak niet bestuiven, komen hierop af. Onderzoekers uit Duistland vroegen zich af hoe bestuivers en bloem-etende insecten reageren op geuren die bloemen verspreiden. Wat bleek zo wel de bestuivers als de bloem-etende insecten herkennen en worden…
Aanraking
Aanraking Een obstakel beïnvloed de groei van de plant. Hoe een plant zulke aanrakingen registreert is niet helemaal duidelijk. Lang dachten wetenschappers dat planten aanraking waarnemen met behulp van trichomen, de haartjes op een blad. Maar lang niet alle planten bezitten deze haartjes. Nu laten een groep van Amerikaanse, Duitse en Deense onderzoekers zien dat…
Lokaas
Lokaas Ziektekiemen, we willen ze liever niet. Maar ze buiten de duur houden of ervan afkomen is niet altijd even makkelijk. Soms gijzelen ze essentiële processen. Processen waarmee een plant niet makkelijk zonder kan. Ideaal dus voor de ziektekiemen om te gebruiken voor hun eigen groei. Toch zijn planten niet zo makkelijk te besmetten. Ook…
Verborgen bloemen
Verborgen bloemen Planten zijn zo alom aanwezig dat we ze vaak niet eens meer zien. Ze bewegen tenslotte toch niet, dus vormen geen direct gevaar. Dit is jammer, zo zien we ook hun fascinerende aspecten niet. Wist je dat er bijvoorbeeld planten zijn die letterlijk voor ons verborgen blijven? Ze verblijven onder de grond. Stelen…
Nieuw laagje
Nieuw laagje Je zou denken dat van een van de meest bestudeerde planten op aarde het ondertussen wel duidelijk is hoe deze eruit ziet. Toch hebben onderzoekers uit Wageningen er iets nieuws aan ontdekt, in een bioRxiv preprint laten ze zien dat het vroege embryo omwikkelt is door een dun schilletje, de embryo envelop. En…
Samen specifiek
Samen specifiek Om voedingsstoffen van de ene locatie naar een andere te brengen hebben planten vaatbundel, Floëem, waar de stroom van blad naar wortel gaat, en xyleem voor de tegenover gestelde richting. Ze zijn essentieel voor een gezonde plant. Ontbreken ze, dan volgt verhongering. Toch is niet veel bekent over hun ontwikkeling. Nu hebben onderzoekers…
Gevormd door licht
Gevormd door licht Planten passen hun uiterlijk aan hun omgeving aan. Zo groeien planten meer de lengte in wanneer ze in de schaduw staan. Ook beïnvloedt het licht waar en hoeveel zijtakken er groeien. Maar hoe dit werkt was tot nu toe onduidelijk. Nu laten onderzoekers uit China en het Verenigd Koninkrijk zien hoe light…
Misleidende bloemen
Misleidende bloemen Planten hebben veel manieren om insecten zo ver te krijgen om hun bloemen te bestuiven. Een daarvan is het met hun bloemen nabootsen van vrouwelijke insecten. Zo lokken ze de mannetjes die in hun poging om seks te hebben de bloem bestuiven. Dit is een aanpassing die veel voorkomt bij orchideeën. Maar over…
Chemische mijnen
Chemische mijnen Veel van onze gewassen missen verdedigingsmechanisme tegen insecten. Een verdediging die nog wel aanwezig is in hun wilde voorouders. Lang was het voor gewassen ook niet echt nodig om zichzelf te kunnen beschermen tegen insecten. Pesticiden hadden deze taak immers overgenomen. Nu de boer pesticiden weer aan de kant zet is het tijd…
Patroon
Patroon De huidmondjes in het blad van een plant zijn min of meer gelijkmatig verdeeld. Ze vormen een patroon. Maar op het moment van ontkiemen zijn ze er nog niet. Toch vormen ze zich daarna razendsnel. Onderzoekers uit Amerika ontdekte dat al tijdens de ontwikkeling van de embryo dit patroon zich vormt. De huidmondjes van…
Gelijk met de klok
Gelijk met de klok Wat wij zien als de bloem van een zonnebloem zijn eigenlijk honderden minuscule bloemetjes. Deze ontwikkelen zich een voor een, van buiten naar binnen, en vormen zo een spiraal. Tot het moment dat de bloemen open gaan, dit doen ze in groepen, ring voor ring, de buitenste eerst. Hoe de plant…
Langere wortels
Langere wortels Om beter tegen droogte te kunnen is het handig om bij dieper gelegen water te kunnen. Langere wortels die dieper de aarde penetreren helpen hierbij. Het is een van de eigenschappen waarop veredelaars selecteren voor de ontwikkeling van tarwe dat droogte kan weerstaan. Een groot struikelblok hierbij is dat er weinig bekend is…
Verlies van druk
Verlies van druk De epidermis, de buitenste cellaag van een plant, beschermt de plant tegen de buitenwereld. Deze cellen danken hun functie aan hun locatie in de plant. Alle cellen in de buitenste cellaag zijn gedoemd om epidermis te worden. Hoe deze cellen hun positie herkennen was tot nu toe in het ongewisse. Nu hebben…
Gele bladeren voor meer energie
Gele bladeren voor meer energie Voor een hoge gewasopbrengst is het optimaal benutten van fotosynthese, het vastleggen van energie, van groot belang. Het is dan ook niet vreemd dat men voor lange tijd selecteerde op groenere bladeren. Tenslotte hoe groener, hoe meer fotosynthese capaciteit. Toch is dit niet het hele verhaal. Groenere bladeren laten ook…
Samen uniek
Samen uniek Transcriptie factoren reguleren voor een belangrijkdeel de transcriptie van genen. Maar welke genen een transcriptie factor afleest is sterk afhankelijk van waar het zich bevindt. Zo kan een transcriptie factor een verschillende genen reguleren in verschillende soorten weefsels. De grote vraag is dan ook: Hoe krijgt een transcriptie factor dat voor elkaar? Nu…
Infectie veroorzaakt extra wortelgroei
Infectie veroorzaakt extra wortelgroei Nematoden of aaltjes die planten infecteren kunnen grote schade aanrichten. Deze parasieten infecteren planten via hun wortels. Eenmaal binnen werken ze zich een weg richting de vaatbundels om zich daar te goed te doen aan alles wat er maar lang komt. Ter compensatie groeien er meer zijwortels rond de plaats van…
Stuifmeelkorrel discriminatie
Stuifmeelkorrel discriminatie Bij bloem bezoek nemen bestuivers allerhande stuifmeelkorrels mee, afkomstig van allerlei planten. Zowel die van dezelfde soort als van planten die totaal niet verwant zijn. Om hun energie niet te verspillen aan het produceren van nakomelingen die niet levensvatbaar zijn planten kieskeurig. Alleen stuifmeelkorrels die herkend worden mogen de bloem bevruchten. De rest…
Grip op DNA
Grip op DNA Voor planten die zich via bloemen voortplanten is goede vorming van deze bloemen essentieel. Master regelaar hierin is LEAFY, een gen aan/uitzetter. LEAFY reguleert genen die nodig zijn voor het vormen van een bloem. Sommige daarvan kan LEAFY zonder hulp aanzetten, maar voor anderen is een helpende hand nodig. Een van die…
Genexpressie een kwestie van regulatie
Genexpressie een kwestie van regulatie Expressie van genen is gereguleerd op meerdere niveaus. Het bekendste hiervan zijn de transcriptie factoren, gen aan/uitzetters. Daarnaast bepaald de toegankelijkheid van het DNA of een gen kan worden afgelezen of niet. Ook is regulatie op RNA-niveau bepalend of en welk gedeelte van het gen omgezet mag worden in eiwit.…
Gen editing via enten
Gen editing via enten Iets waar we niet onderuit kunnen is de noodzaak voor betere planten. Planten die beter tegen extremen, zoals droogte, hitte, of zout kunnen. Planten die beter beschermd zijn tegen plagen. Een hogere opbrengst hebben. Voedzamer zijn. Een hele waslijst. En liever gisteren nog dan vandaag. Technieken zoals gen editing kunnen helpen…
artikel bespreking auxin BioInsectiside Bloemen Brassinosteroid Droogte stress Drought stress Embryo Engels epidermis Evolutie Evolution Flooding Flowers fotosyntese Fruit Fungi Gene expression Groeikernen Growth regions Heat stress Hitte stress Immune response immuunreactie Licht Light Nederlands overstroming Paper review Phospholipid Photosynthesis Plant biology Plant defence Roots Rubisco Schimmels starch Stress Strigolactones transcriptie factors transcription factors Winter wortels zetmeel Ziektemakers