
Plant & zo
Plantenwetenschap en meer
Planten, misschien maakt alleen het horen van het woord dat je hart sneller klopt. Misschien ook niet, tot nu toe heb je planten alleen maar beschouwd als decoratie. Niet geheel onbegrijpelijk. Maar planten zijn zo veel meer. Ze zijn essentieel voor ons. Ze leveren de zuurstof die wij inademen. Leveren het voedsel dat we eten. Zelfs zonder dit zijn planten razend interessant. Wist jij dat planten kunnen rekenen? Dat ze voedingstoffen kunnen opsporen, en erna toe groeien? Dat ze insecten gebruiken, niet alleen voor de bestuiving van bloemen, maar ook voor verdediging tegen andere insecten? Over dit en meer lees je hier. Over de vindingrijkheid van planten, de ontdekkingen die onderzoekers hierover doen, en hoe planten dit alles voor elkaar krijgen.
Nieuwste Blogs
Langere wortels
Langere wortels Om beter tegen droogte te kunnen is het handig om bij dieper gelegen water te kunnen. Langere wortels die dieper de aarde penetreren helpen hierbij. Het is een van de eigenschappen waarop veredelaars selecteren voor de ontwikkeling van tarwe dat droogte kan weerstaan. Een groot struikelblok hierbij is dat er weinig bekend is…
Verlies van druk
Verlies van druk De epidermis, de buitenste cellaag van een plant, beschermt de plant tegen de buitenwereld. Deze cellen danken hun functie aan hun locatie in de plant. Alle cellen in de buitenste cellaag zijn gedoemd om epidermis te worden. Hoe deze cellen hun positie herkennen was tot nu toe in het ongewisse. Nu hebben…
Gele bladeren voor meer energie
Gele bladeren voor meer energie Voor een hoge gewasopbrengst is het optimaal benutten van fotosynthese, het vastleggen van energie, van groot belang. Het is dan ook niet vreemd dat men voor lange tijd selecteerde op groenere bladeren. Tenslotte hoe groener, hoe meer fotosynthese capaciteit. Toch is dit niet het hele verhaal. Groenere bladeren laten ook…
Samen uniek
Samen uniek Transcriptie factoren reguleren voor een belangrijkdeel de transcriptie van genen. Maar welke genen een transcriptie factor afleest is sterk afhankelijk van waar het zich bevindt. Zo kan een transcriptie factor een verschillende genen reguleren in verschillende soorten weefsels. De grote vraag is dan ook: Hoe krijgt een transcriptie factor dat voor elkaar? Nu…
Infectie veroorzaakt extra wortelgroei
Infectie veroorzaakt extra wortelgroei Nematoden of aaltjes die planten infecteren kunnen grote schade aanrichten. Deze parasieten infecteren planten via hun wortels. Eenmaal binnen werken ze zich een weg richting de vaatbundels om zich daar te goed te doen aan alles wat er maar lang komt. Ter compensatie groeien er meer zijwortels rond de plaats van…
Stuifmeelkorrel discriminatie
Stuifmeelkorrel discriminatie Bij bloem bezoek nemen bestuivers allerhande stuifmeelkorrels mee, afkomstig van allerlei planten. Zowel die van dezelfde soort als van planten die totaal niet verwant zijn. Om hun energie niet te verspillen aan het produceren van nakomelingen die niet levensvatbaar zijn planten kieskeurig. Alleen stuifmeelkorrels die herkend worden mogen de bloem bevruchten. De rest…
Grip op DNA
Grip op DNA Voor planten die zich via bloemen voortplanten is goede vorming van deze bloemen essentieel. Master regelaar hierin is LEAFY, een gen aan/uitzetter. LEAFY reguleert genen die nodig zijn voor het vormen van een bloem. Sommige daarvan kan LEAFY zonder hulp aanzetten, maar voor anderen is een helpende hand nodig. Een van die…
Genexpressie een kwestie van regulatie
Genexpressie een kwestie van regulatie Expressie van genen is gereguleerd op meerdere niveaus. Het bekendste hiervan zijn de transcriptie factoren, gen aan/uitzetters. Daarnaast bepaald de toegankelijkheid van het DNA of een gen kan worden afgelezen of niet. Ook is regulatie op RNA-niveau bepalend of en welk gedeelte van het gen omgezet mag worden in eiwit.…
Gen editing via enten
Gen editing via enten Iets waar we niet onderuit kunnen is de noodzaak voor betere planten. Planten die beter tegen extremen, zoals droogte, hitte, of zout kunnen. Planten die beter beschermd zijn tegen plagen. Een hogere opbrengst hebben. Voedzamer zijn. Een hele waslijst. En liever gisteren nog dan vandaag. Technieken zoals gen editing kunnen helpen…
Gestrande ontwikkeling
Gestrande ontwikkeling Planten planten zich voort via een dubbele bevruchting. Ze krijgen geen tweelingzaadjes, maar een van de twee spermacellen bevrucht een eicel. De tweede spermacel is nodig voor de bevruchting van de centrale cel. Om zo het endosperm te vormen, weefsel dat het ontwikkelende embryo ondersteund in z’n groei en ontkieming. Het endosperm heeft…
Balans houden bij onderdompeling
Balans houden bij onderdompeling Planten hebben net als dieren en mensen zuurstof nodig om te overleven. Normaal gesproken geen probleem. Als bij product van fotosynthese is zuurstof ruim aanwezig. Maar is er een overstroming en staat de plant onderwater, kan er geen fotosynthese plaats vinden en is er een tekort aan zuurstof. Om zo’n onderdompeling…
Samenwerken
Samenwerken Het eerste wat een zaailing doet, na het ontkiemen, is omhoog groeien om boven de grond in het zonlicht te komen. Dit doet de zaailing niet zo zeer door meer cellen aan te maken maar door zich uit te strekken. Onderzoekers weten dat de plant hormonen auxine en brassinosteroids dit reguleren. Maar hoe deze…
Resistentie tegen heksenkruid
Resistentie tegen heksenkruid Onkruid, de naam zegt het eigenlijk al is ongewenst. Vaak is het makkelijk te verwijderen door te schoffelen. Maar als het onkruid een plant parasiteert dan wordt het een ander verhaal. Striga is zo’n parasiterend onkruid. Het is een echte plaag in sub-Sahara Afrika. Het parasiteert gewassen zoals mais, rijst en sorghum.…
Spookplanten
Spookplanten Planten en de kleur groen zijn onlosmakelijk aan elkaar gebonden. Hun groene kleur danken planten aan hun chlorofyl, kleine organellen waar de fotosynthese plaats vindt. Toch zijn er planten die, ondanks alle voordelen van het aanmaken van je eigen energie, gekozen hebben on hun chlorofyl de deur uit te doen. Zonder chlorofyl zien deze…
Nieuwe plantjes
Nieuwe plantjes Planten planten zich voort door bestuiving. Maar ze kunnen het ook zonder. Zo kan je planten vermeerderen door ze te stekken. De stekjes zijn dan een kloon van de moederplant. Dit stekken kun je ook op een veel kleinere schaal doen. Waarbij je volwassen cellen, van bijvoorbeeld een blad neemt, deze groeit op…
Alleen soepele cellen mogen zich uitstrekken
Alleen soepele cellen mogen zich uitstrekken Groei, het kan door meer cellen te maken. Doormiddel van het uitstrekken van cellen. Er is ook iets dat hier een beetje tussen in zit. Wat het mogelijk maakt dat de cellen nog groter worden. Endoreplicatie: het vermenigvuldigen van het DNA zonder dat er een celdeling op volgt. Je…
De geboorte van een gen
De geboorte van een gen Een gen, dat iets nieuws doet of ergens anders tot expressie komt, komt vaak voort uit een oud, bestaand gen. Door duplicatie, door het husselen van domeinen, door mutaties. Maar niet uit het niets. Dat is veel al de gedachte. Hoe genen dan in de eerste plaats tot stand kwamen…
Het precies goed krijgen
Het precies goed krijgen Planten kunnen zich niet verplaatsen wanneer hun omgeving veranderd. Of het nou warm of koud is, nat of droog, de plant heeft zich maar aan te passen. Een van die aanpassingen is bloemgrote. Onder warme omstandigheden zijn de bloemen kleiner dan onder koelere temperaturen, zo ontdekte Duitse onderzoekers. Bloemen, en hun…