Aardappelziekte veroorzaker toch uit de Andes
De aardappelziekte veroorzaker Phytophthora infestans is verantwoordelijk voor de Ierse hongersnood. Waar die precies z’n oorsprong heeft is twistpunt tussen onderzoekers. Nu hopen Amerikaanse onderzoekers daar duidelijkheid in te scheppen.
Phytophthora infestans, een schimmel die aardappelplanten lekker vindt, kan nogal desastreuse schade aan richten. Het veroorzaakte onder andere de Ierse hongersnood tussen 1845 en 1852. Ook nu nog waart de schimmel rond en hebben boeren liever aardappelsoorten die Phytophthora infestans resistent zijn. Het is dus handig om te weten waar Phytophthora infestans z’n oorsprong had. Daar zijn de aardappelplanten mee-geëvolueerd en is er meer kans op natuurlijke resistentie.
Maar de oorsprong van Phytophthora infestans is nogal een twistpunt. Zowel Mexico als de Andes zijn grote kanshebbers. Waar de oorsprong lijkt te liggen wisselt van publicatie tot publicatie. De Amerikaanse onderzoekers hopen daarvoor eens en altijd uitkomst te geven. Hun aanpak: De basepaarvolgorde van het genoom van een groot aantal Phytophthora soorten en varianten vergelijken.
Phytophthora infestans meer lijkt op de stammen uit de Andes
Voor hun vergelijking vergeleken de onderzoekers meerder Phytophthora infestans stammen samen Phytophthora stammen uit Mexico en de Andes, die niet zoals Phytophthora infestans de hele wereld over zijn gegaan. Hieruit bleek dat Phytophthora infestans meer lijkt op de stammen uit de Andes dan op de stammen uit Mexico.
Nu nog gebruiken veredelaars Mexicaanse aardappels om genen te vinden die bijdragen aan Phytophthora infestans resistentie. En alhoewel dat een goede bron kan zijn, omdat de bevolking van de Andes en Mexico al eeuwenlang aardappelsoorten uitwisselen. Kan het dus ook geen kwaad voor veredelaars om ook resistentie genen in aardappelen uit de Andes te zoeken.
Literatuur
Allison L. Coomber, Amanda C. Saville, Ignazio Carbone, Michael Martin, Vanessa C. Bieker, Jean Beagle Ristaino (2025) A pangenome analysis reveals the center of origin and evolutionary history of Phytophthora infestans and 1c clade species. PLOS ONE, 20 (1): e0314509 DOI: 10.1371/journal.pone.0314509
